NHỮNG QUY ĐỊNH MỚI VỀ CAI NGHIỆN TẠI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG.

Trước đây, theo Luật Phòng, chống ma túy năm 2000 (được sửa đổi, bổ sung năm 2008) thì cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng có 2 hình thức: bắt buộc và tự nguyện, trong đó đều giao cho Chủ tịch UBND cấp xã chịu trách nhiệm thực hiện, các tổ chức đoàn thể hỗ trợ. Hiện nay, Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, Nghị định số 116/2021/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành đã có những quy định mới, cụ thể là:

Thứ nhất, tại Khoản 1, Điều 30 của Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 quy định "Cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là việc người nghiện ma túy thực hiện cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng với sự hỗ trợ chuyên môn của tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy, sự phối hợp, trợ giúp của gia đình, cộng đồng và chịu sự quản lý của UBND cấp xã".

Như vậy, hoạt động cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng đã chuyển từ hoạt động do cơ quan hành chính ban hành sang các tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ, tức là do các đơn vị có chuyên môn thực hiện theo hình thức dịch vụ.

Thứ hai, tại Điều 15 của Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ quy định về các dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng gồm:

(a) Tư vấn, hỗ trợ người nghiện ma túy xây dựng kế hoạch cai nghiện;

(b) Điều trị cắt cơn, giải độc, điều trị các rối loạn tâm thần, điều trị các bệnh lý khác cho người nghiện ma túy;

(c) Giáo dục, tư vấn, phục hồi hành vi, nhân cách cho người nghiện ma túy;

(d) Tổ chức lao động trị liệu, dạy nghề và hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho người nghiện ma túy.

Các tổ chức, cá nhân đăng ký cung cấp một hoặc nhiều dịch vụ tùy theo khả năng, năng lực của tổ chức, cá nhân với Chủ tịch UBND cấp huyện.

Như vậy, việc tổ chức cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng chuyển hướng sang cung cấp dịch vụ cho người cai nghiện. Một tổ chức, cá nhân có thể cung cấp một hoặc nhiều dịch vụ, không nhất thiết phải làm tất cả các dịch vụ.

Thứ ba, theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, Chủ tịch UBND cấp huyện là người chịu trách nhiệm tổ chức hoạt động cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng (thay vì Chủ tịch UBND cấp xã như trước đây). Chủ tịch UBND cấp huyện chỉ định đơn vị sự nghiệp công lập thuộc thẩm quyền trên địa bàn cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng và bố trí kinh phí hỗ trợ công tác cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng.

Như vậy, chịu trách nhiệm chính (đơn vị cung cấp dịch vụ và kinh phí hỗ trợ) trong hoạt động cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là Chủ tịch UBND cấp huyện (đây là điểm mới so với quy định cũ là Chủ tịch UBND cấp xã)./.